Zoals gezegd is de fiscus het vriendelijkst voor partners. Dat wil zeggen: mensen die met elkaar gehuwd zijn, een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan of een notarieel samenlevingscontract hebben gesloten. Zij hoeven over de eerste 680,645 euro (bedrag in 2022) geen belasting te betalen en over het meerdere 10 procent. Wordt het belastbare bedrag hoger dan 130.424 euro (bedrag in 2022) dan moet over het meerdere 20 procent worden afgerekend met de fiscus
Het is de moeite waard om te kijken hoe u die vrijstelling optimaal kunt benutten ten behoeve van de langstlevende partner in een testament. Kinderen vallen in hetzelfde belastingtarief (10 tot 20 procent) als partners. Hun vrijstelling is echter een stuk lager: 21.559 euro (bedrag 2022). Voor een gehandicapt kind dat grotendeels door de overleden ouder onderhouden werd, is de vrijstelling overigens drie keer zo hoog. Voor ouders geldt een vrijstelling van 51.053 euro (bedrag 2022). Zij erven echter pas als er geen partner of kinderen zijn. Voor alle overige partijen is de vrijstelling voor erfbelasting slechts 2.274 euro (bedrag 2022). De tarieven voor deze groep liggen aanzienlijk hoger (30 tot 40 procent),
6. Dan toch maar schenken vóórdat ik er straks niet meer ben?
Dat kan slim zijn, maar overleg dit met een deskundige (notaris, estate planner of uw belastingadviseur). Over schenkingen moet immers ook belasting betaald worden. Er gelden echter vrijstellingen. De basisregels zijn: kinderen (ongeacht leeftijd) mogen jaarlijks 5.677 euro (bedrag 2022) belastingvrij ontvangen. Wie zijn twee kinderen tien jaar lang het maximum schenkt, schuift dus zonder tussenkomst van de fiscus zomaar meer dan een ton door naar de volgende generatie.
Daarnaast is het mogelijk om kinderen tussen 18 en 40 jaar eenmalig 27.231 euro (bedrag 2022 én 2023) belastingvrij te schenken. Dat kan overigens ook een schenking op papier zijn. Dat laatste kan handig zijn wanneer u als ouder dat geld eigenlijk niet contant hebt liggen of het nog niet echt weg wilt geven. Door een toezeg ging te doen van schenking wordt er op papier een schuld aan het kind gecreëerd. Over die schuld moet de ouder wel elk jaar rente betalen. Het voordeel is dat het kind straks minder erfbelasting betaalt, mits de schenking op papier via de notaris gaat.
7. Is de fiscus vriendelijker voor goede doelen dan voor mijn familie?
In zekere zin wel. Goede doelen hoeven geen schenk- en erfbelasting te betalen. Dat wil zeggen: goede doelen met de status van algemeen nut beogende instelling (ANBI). Met andere woorden: wat u geeft of nalaat, komt ook echt volledig ten goede aan het doel. Hebben we het over een erfenis, dan moet het goede doel wel met name genoemd worden in het testament dat u bij de notaris hebt laten opstellen. Het is handig om bij de Belastingdienst (
www.belastingdienst.nl) even te checken of het doel dat u in gedachten hebt inderdaad nog steeds de ANBI-status heeft. Dat verandert nog weleens. Ook sociaal belang behartigende instellingen (SBBI's) hoeven geen erf- en schenkbelasting af te dragen. SBBI'S zijn geen goede doelen, maar organisaties die een bepaalde maatschappelijke waarde hebben, zoals zangkoren, buurt- verenigingen, hobbyclubs en dergelijke. Ook goed om even te checken.
8. Is een gift aan een goed doel voor mijzelf fiscaal aantrekkelijk?
Als u bij leven een bedrag schenkt aan een goed doel, dan kunt u deze gift onder voorwaarden aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting.
Een van die voorwaarden is dat de instelling die de gift ontvangt bij de Belastingdienst geregistreerd staat als ANBI (of als 'culturele ANBI', waarover straks nog wat meer), Giften aan SBBI's zijn niet fiscaal aftrekbaar. Wel aftrekbaar zijn giften aan een 'Steunstichting SBBI'. Dit zijn speciale stichtingen die worden opgericht om geld op te halen voor bijvoorbeeld een jubileumfeest.
Een andere voorwaarde is dat u de gift vrijwillig doet en u er niets voor terugkrijgt. Als u dus bij een patiëntenvereniging een speciaal kookboek koopt of als u een lot koopt in een loterij, dan zijn dit geen aftrekbare giften.
9. Hoe groot is mijn fiscale voordeel bij schenkingen aan een goed doel?
Er zijn voor de Belastingdienst twee soort schenkingen aan goede doelen.
De eerste is de eenmalige schenking. Een geschonken bedrag is pas aftrekbaar wanneer het meer is dan 1 procent van het belastbaar inkomen (met een minimum van 60 euro). Schenkingen in één kalenderjaar mogen bij elkaar worden opgeteld en de totale aftrekbare schenking is maximaal 10 procent van het inkomen.
De tweede categorie is die van de periodieke schenking. Dan geeft u minimaal vijf jaar achtereen (minimaal eens per jaar) aan hetzelfde goede doel. Het leuke daarvan is dat dan de hele gift aftrekbaar is; er geldt dus geen drempel. Een voorwaarde is dat u de periodieke gift laat vastleggen in een notariële akte of (on- dershandse) schenkingsover- eenkomst. Een model daarvoor is te vinden op de website van de Belastingdienst of bij veel goede doelen verkrijgbaar.
10. Ik hoorde dat het fiscale voordeel nog groter kan zijn voor wie schenkt aan een culturele instelling. Klopt dat?
Dat is juist. De overheid wil op die manier de cultuur in Nederland stimuleren. Als u een gift doet aan een culturele instelling (met een ANBI-status), mag u voor het berekenen van de aftrek deze gift verhogen met 25 procent. Voor deze verhoging geldt een maximum van 1.250 euro. Het maakt hierbij niet uit of u een gewone gift doet of een periodieke gift, of beide. Voor gewone giften geldt wel het drempelbedrag. De verhoging die u krijgt voor de gift telt niet mee voor de berekening van uw maximum voor gewone giften.
Bij een gift van bijvoorbeeld 2.000 euro mag dus 2.500 euro als aftrekpost worden opgevoerd.
Of een instelling een culturele ANBI is, kunt u nagaan via de website van de Belastingdienst. Let op: kerken en kerkelijke instellingen zijn geen culturele ANBI's.
